خبرگزاری فارس ـ گروه تعلیم و تربیت: جایگاه «آموزش» و «پرورش»، جایگاه عظیم و بلندمرتبهای است؛ چرا که زیرساخت هر کشوری را آموزش و پرورش آن میسازد و توجه به آن از ابعاد مختلف حائز اهمیت است.
اگر قرار است کشوری توسعه یافته باشد، باید آموزش و پرورش توسعه یافته داشته باشد و این موضوع همه دستاندرکاران را به این نکته سوق میدهد که جایگاه تعلیم و تربیت را دریابند و به آن عنایت ویژه داشته باشند.
بر اساس این اهمیت، خبرگزاری فارس نیز جایگاه ویژهای برای تعلیم و تربیت پیشبینی کرده است و این گروه همراستا با سایر گروههای خبری ایجاد شده است؛ در مراسم افتتاح گروه تعلیم و تربیت خبرگزاری فارس، محسن حاجیمیرزایی وزیر آموزش و پرورش حضور یافت و در گام اول به پرسش مخاطبان این خبرگزاری که در سامانه فارس من، مشکلات خود را ثبت میکنند، پاسخ داد.
* وزارت آموزش و پرورش، چگونه خود را با شرایط کرونا وفق داد تا آموزش تداوم داشته باشد؟ چقدر توانستید به موقع وارد عمل شوید و چقدر دستگاه تعلیم و تربیت را در این مسیر موفق میدانید؟
فکر میکنم جامعهای توسعهیافته است که افرادش توسعه یافته باشند و افرادی توسعه یافته هستند که میتوانند در برابر تغییرات، پایدار باشند و روی پای خود بایستند یعنی تعادلشان به هم نخورد یا اگر به هم خورد، به سرعت بتوانند تعادل را برقرار کنند.
یکی از وجوه اهمیت و اهداف اقتصاد مقاومتی این است که جامعه در برابر تکانهای بیرونی بتواند مقاومت کند و دچار مسأله نشود. ما در پدیده کرونا با یک پدیده کاملا غیرمنتظرهای روبرو شدیم و البته دنیا با یک پدیده غیرمنتظره روبرو شد که واکنش دنیا به این پدیده قابل بررسی و مقایسه است.
فکر میکنم نظام تعلیم و تربیت ایران در برابر این پدیده غیرمنتظره، واکنش سنجیدهای داشت یعنی به موقع و سریع، متنوع و گسترده واکنش نشان داد
خب اقتصاد ما در معرض خطر قرار گرفت. البته ما گرفتاری دیگری هم به اسم تحریم داریم که جنگ تمام عیار اقتصادی علیه ایران است اما از آن طرف، کرونا روی کسب و کار، سلامت جامعه، روابط اجتماعی و نظام آموزشی ما اثر گذاشته است.
اثر کرونا روی نظام آموزشی این است که همه مأموریتهایمان را به چالش کشیده است یعنی مسؤول بودیم که نسل نو را آموزش دهیم و این کار را سالها یاد گرفته بودیم که با محوریت مدرسه، معلم و کلاس انجام دهیم اما یک مرتبه این محوریت دچار مسأله شد و من فکر میکنم نظام تعلیم و تربیت ایران در برابر این پدیده غیرمنتظره، واکنش سنجیدهای داشت یعنی به موقع و سریع، متنوع و گسترده واکنش نشان داد.
ما یکباره گفتیم مدارس تعطیل است اما آیا آموزش را هم میتوانیم تعطیل کنیم؟ یک هفته یا دو هفته باشد می توانیم تعطیل کنیم اما نمی شود که یکسال، دوسال مدرسه را تعطیل کنیم. باید کار تعلیم ادامه پیدا کند.
از تلویزیون کمک گرفتیم. کمک خیلی کارسازی بود و در فاصله کمتر از یک هفته بعد از تعطیلی مدارس، برنامههای آموزش دروس تلویزیون پخش شدند. تمام محتوایی که تا پایان سال تحصیلی گذشته باقی مانده بود از طریق تلویزیون ارائه شد.
در حال حاضر پلتفرمهای متعددی مثل اینستاگرام، تلگرام و واتس آپ فعال است و ما نتوانستیم هنوز جایگزین مناسبی برای آن ایجاد کنیم اما شاد به عنوان یک اپلیکیشن بومی آمده است و به یک نیاز اساسی پاسخ داخلی داده است.
بعد با این مشکل مواجه شدیم که این وسیله تعاملی نیست بلکه یکسویه است. پیام را منتقل میکند و هر چقدر هم با کیفیت منتقل کند، نمی دانیم آن طرف چه اتفاقی می افتاد یعنی ما از داخل خانه دانشآموزان خبر نداریم. از سوی دیگر اگر آن طرف هم با ما کاری داشته باشند، ابزاری نداریم که به آن پاسخ دهیم پس آمدیم روی بستر اینترنت کاری کردیم.
عظمت کاری که انجام شده است اگر بخواهیم مقایسه کنیم اینگونه است که در کشور ما در حال حاضر پلتفرمهای متعددی مثل اینستاگرام، تلگرام و واتس آپ فعال است و ما نتوانستیم هنوز جایگزین مناسبی برای آن ایجاد کنیم اما شاد به عنوان یک اپلیکیشن بومی آمده است و به یک نیاز اساسی پاسخ داخلی داده است.
«شاد» تنها ظرفیتی است که بومی است و در این حجم و اندازه به جامعه خدمت میدهد. یک محصول ۶، ۷ ماهه است و در این مدت رشد چشمگیری داشته است و به سرعت هم اشکالاتش در حال برطرف شدن است. ما یک چنین حجمی از کار روی این بستر با این حجم از کاربر نداشتیم.
* «شاد» اتفاق مبارکی است اما گلایههایی را نیز به همراه داشته است؛ برای رفع مشکلات شاد چه کردید؟
همه ظرفیت داخلی را بسیج کردیم یعنی هر کسی که در کشور تواناییهای لازم برای ورود به این عرصه را داشته است الان به این کار سرویس میدهد و این کار پیش میرود و بنده معتقدم که همین الان هم به بزرگترین خدمت مبتنی بر آیتی در کشور تبدیل شده است.
در یکی ، دو هفته آینده تغییر چشمگیری را در شاد شاهد خواهیم بود
یعنی در کنار همه خدماتی که در حال حاضر در کشور عرضه میشود، «شاد» یک امکان مهم است اما یک مشکلاتی هم دارد که ما در حال رفع آنها هستیم. «شاد» در حال تجهیز است و زیرساختش روز به روز در حال توسعه بیشتر است و طبق اعلامی که گروه فنی داشتند، در یکی ، دو هفته آینده تغییر چشمگیری را در شاد شاهد خواهیم بود.
البته یک وجه دیگرش این است که اینترنت، فضای متنوعی است و وقتی افراد وارد این فضا میشوند ممکن است مخاطرات دیگری وجود داشته باشد.
خوشبختانه هرچقدر به حجم شاد و کاربران شاد افزوده شده است از کاربران برخی از فضاهای خارجی اینترنت کاسته شده است و این نشان میدهد که یک نرمافزار جدید را با آنچه هست جایگزین کردیم؛ در اپلیکیشن قبلی محیط متنوعی بود که هم مطلب خوب و هم مطلب بد وجود داشت اما چیزی که جایگزین شده است منحصرا مطالب خوب در آن است.
کاملا کاربرد و محتوایش آموزشی است و کسانی می توانند در آن فعال باشند که معلم و مدیر هستند. شناخته شدهاند و کاملا چارچوب دار و منظم پیش میرود.
** سیمکارت دانشآموزی به مشکلات فنی برخورد
* برای آگاهسازی دانشآموزان و خانوادهها نسبت به فضای مجازی چه کردید؟
برای تقویت خانوادهها و دانشآموزان، معلمها، دورههای آموزشی خاصی را به صورت مجازی پیشبینی کردیم تا آموزش دهیم که آنها خودشان را نسبت به آسیبهایی که در فضا ممکن است وجود داشته باشد، تقویت کنند.
* سیمکارت دانش آموزی را هم پیشبینی کرده بودید، چرا به سرانجام نرسید و آیا برنامهای برای عرضه آن دارید؟
راهکار سیمکارت دانشآموزی را پیگیری کردیم اما به مشکلات فنی برخورد کرده است. البته این مشکلات به عهده ما نیست و خارج از حیطه صلاحیتهای وزارت آموزش و پرورش است ولی دوستان تلاش میکنند، اگر امکانش فراهم باشد، میتواند به این مسأله توجه کرد.
* نکته دیگر، توجه به پرورش در شرایط فعلی است، برای این موضوع چه کردید؟
فعالیتهای پرورشیمان را در شاد گسترش دادیم. اکنون دهها کانال روی شاد با کاربرهای میلیونی حضور دارند که کاملا فعالیتهای سالم فرهنگی انجام میدهند.
در زمینههای مختلف حوزه ورزش، آموزشهای درجه یک از نظر آموزش رشتههای ورزشی توسط بهترین مربیان ایرانی در شاد عرضه می شود.
انجمن اولیا و مربیان یک کانال دارد که ۳، ۴ میلیون نفر از خانوادهها عضو آن هستند و هر هفته به یک موضوع تربیتی که موضوع خانوادگی است، میپردازند.
* چقدر با «شاد» عدالت آموزشی محقق میشود و تکلیف آن دسته از دانشآموزانی که ابزار و وسیله برای استفاده از شاد را ندارند، چه میشود؟
شاد یک سویش توسعه عدالت آموزشی است به جهت اینکه کیفیت همه معلمان نمی تواند یکسان باشد. خب یک معلم باسابقه و با تجربه است، تحصیلات بیشتری دارد و یک معلمی تازه شروع کرده است و تجربه کمتری دارد. در برخی از مناطق با کمبود معلم لازم روبرو هستیم و آن چیزی که می تواند یک سطح یکسان و واحد از تدریس همگام با تهران به دورترین مناطق کشور اعم سیستان و باوچستان، جنوب کرمان بندرعباس و مناطق دیگر برساند، «شاد» است.
گفتیم اگر کسی ابزار ندارد هیچ الزامی نیست که خودش را به زحمت بیندازد، خانوادهاش را به زحمت بیندازد و در این شرایط سخت اقتصادی بگوید برای من تبلت و لپتاپ و گوشی هوشمند بخرید
در حقیقت «شاد» دسترسی مطلوبتر به فضای و محتوای آموزشی و معلم با کیفیت را میسر کرده است اما از یک طرف ممکن است ضد عدالت ارزیابی شود و اینکه یک عدهای ابزار هوشمند برای استفاده از «شاد» را ندارند.
خب ما چه کار میتوانیم انجام دهیم؟ اولین کاری که کردیم، گفتیم اگر کسی ابزار ندارد هیچ الزامی نیست که خودش را به زحمت بیندازد، خانوادهاش را به زحمت بیندازد و در این شرایط سخت اقتصادی بگوید برای من تبلت و لپتاپ و گوشی هوشمند بخرید.
ما تلویزیون را گذاشتیم و دقیقا برنامه زمانبندی شاد، مدرسه و تلویزیون یکی است و همه محتوایی که در شاد عرضه می شود، در تلویزیون هم عرضه می شود. برای آن وجه عدم تعامل هم گفتیم هر هفته هر دو هفته معلم دانشآموز موظف است که خبر بگیرد، دانش آموز را صدا بزند، اشکالات را رفع کند و تکلیف دهد یعنی مسؤولیت معلمی برقرار است.
امیدوارم این توفیق را پیدا کنیم که خدمات چشمگیر معلمان در این شرایط را مستند کنیم یعنی واقعا کارشان بیشتر و سختتر شده است بر خلاف اینکه تصور میشود کار معلمی تعطیل شده است، معلمان کارشان را انجام میدهند و وقت بیشتری را میگذارند. دانشآموزان آنها هم هستند و در حال ارتباطگیری هستند.
قبلا معلم سر کلاس میرفت و درسش را می داد و تمام میشد ولی الان در کل روز معلم درگیر است و معلمین به عنوان یک قشر آبرومند و شریف در این شرایط از آزمون بزرگی پیروز بیرون آمدند.
* یکی از مشکلات دیگر، رتبهبندی معلمان است، این موضوع چرا هنوز به سرانجام نرسیده است و در حال حاضر در چه مرحلهای قرار دارد؟
قبل از بنده، در سالهای قبل، یک مرحله رتبهبندی اجرا شد و در آن زمان از ظرفیتهای فصل دهم قانون خدمات مدیریت کشوری استفاده شد و معلمان هم در رتبههای مختلف قرار گرفتند.
پس در زمانی که قرار شد ما رتبهبندی را اجرا کنیم، یکبار رتبهبندی شکل گرفته بود و باید همان رتبهها را استفاده میکردیم و مزایا را افزایش میدادیم که از همان مسیر استفاده کردیم و مزایا را افزایش دادیم.
برای کسانی که میخواستند ارتقا پیدا کنند آزمون گذاشتیم، در اسفند ماه ظرفیت ۵۰ درصد فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری به همه کارکنان دولت تعلق یافت و با تعلق این امتیاز، نیاز بود که رتبهبندی را ترمیم کنیم.
لایحه رتبهبندی را با هماهنگی سازمان برنامه و بودجه و سازمان امور اداری و استخدامی تنظیم کردیم و به دولت ارائه کردیم و در دولت در بودجه سال آینده، بودجه رتبهبندی را هم دیدیم یعنی در لایحه دولت، این بودجه پیشبینی شده است.
اعتبار لایحه رتبهبندی معلمان پیشبینی شده است و انشاءالله لایحهاش تقدیم مجلس میشود و با هر اصلاحاتی که در مجلس تصویب شود، میتواند از ابتدای سال آینده انجام شود.
* در خصوص مسیر استخدام در آموزش و پرورش هم سؤالات زیادی مطرح میشود، برخی میگویند ماده ۲۸ اساسنامه دانشگاه فرهنگیان حذف شده است؟ برخی معلمان مدارس غیردولتی هم خواهان استخدام در آموزش و پرورش هستند، در این خصوص چه کردید؟
درباره نیروی جدید به آموزش و پرورش در طی سالهای گذشته یک مسیرهای متنوعی ایجاد شده است که این مسیرها هم ما را به مشکل و زحمت میانداخت و هم افراد را به زحمت میانداخت. یعنی توقعاتی شکل میگرفت که افراد انتظار استخدام داشتند و محدودیتهای استخدامی وجود داشت.
ما باید پیرامون خودمان را منظم کنیم تا معلم با عشق و انگیزه سرکار بیاید. بر اساس قانون موظف بودیم همه کسانی که تا قبل از ۹۱ آمدند و به شکلی در آموزش و پرورش کار کردند، تعیین تکلیف کنیم، همه را تعیین تکلیف کردیم؛ برخی را امسال استخدام کردیم و بخشی هم سال آینده استخدام میشوند و همه تعهداتی که نسبت به معلمین تا قبل از سال ۹۱ داریم، پاسخ دادیم.
برای پس از آن هم مصوبهای را در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رساندیم که از این به بعد افرادی که میخواهند در آموزش و پرورش استخدام شوند مسیر استخدام آنها در دانشگاه فرهنگیان است.
به دانشگاه فرهنگیان هم اجازه دادیم، آنجا که خودش ظرفیت دارد از ظرفیت خودش و آنجا که ظرفیتش کم است، از ظرفیت سایر دانشگاهها استفاده کند و هر کسی که به طریق دیگری با ما همکاری میکند، میتواند از این مسیر به ما بپیوندد.
و آن سالهایی که با ما همکاری کرده است به حداکثر سن آنها برای شرکت در آزمونهای دانشگاه فرهنگیان اضافه میشود بنابراین مسیر آنها روشن شد و مشکلی نیست.
* هنوز برخی افراد میگویند که ۲۰۳۰ اجرا میشود، در این خصوص چه کردید؟
مبتنی بر تجربیات داخلی خودمان سند داریم و برگرفته از ۴۰ سال تجربه نظام تعلیم و تربیت کشور با حضور اندیشمندان تعلیم و تربیت، تدوین شده است که سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مبتنی بر نیازها و متکی بر فرهنگ ما است همچنین ملهم از تجربیات ۴۰ ساله است بر این اساس سند ۲۰۳۰ هیچ راهی در نظام تعلیم و تربیت ندارد؛ همه دِین و تعهد ما به سند تحول بنیادین است که برآیند دانش داخلی، تجربیات بین المللی، و دانش علمای دینی در زمینه تعلیم و تربیت است. پس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش موضوع کار ما است و در این زمینه قدم بر میداریم.
http://www.pasinehormozgan.ir/?p=28218