به گزارش پایگاه خبری تحلیلی پسین هرمزگان به نقل از ایسنا، بنابراعلام کتاب هدهد، آموزش خلاق شیوهای پویا، سرگرمکننده و پرنشاط است که با جهان کودک ارتباطی عمیق برقرار میکند.
آموزش خلاق از راه ادبیات کودکان نیز فرزند راستین آن است. شیوهای که در ایران نیز بهتدریج جای خود را در حیطهی آموزش و پرورش باز کرده است.
پیشینهی آموزش زبان فارسی در ایران
آموزش سواد خواندن و نوشتن در ایران تا پیش از دورهی مشروطه به روش مکتبخانهای بوده است. این روش بر پایهی حفظ کردن نام حروف یا نویسههای الفبای فارسی بود، روندی که آموزش زبان فارسی و حروف الفبای فارسی را با دشواریهای فراوان روبهرو کرده بود.
گاه سالها طول میکشید تا کودکان بتوانند حروف الفبای فارسی را در کنار هم بنویسند یا واژگان را بخوانند. حال آن که آموزش الفبا، پایهی آموزش زبان خواندن و نوشتن است. اگر آن روند را با آموزش امروز مقایسه کنیم، کودک تا چندین سال فقط مشغول یادگیری فارسی اول دبستان بود!
از پیش از دورهی مشروطه، کسانی مانند میرزا حسن رشدیه و بعدها جبار باغچهبان و دیگران روش سوادآموزی خواندن و نوشتن را در ایران ساده کردند. بهگونهای که در دههی ۱۳۴۰، آموزش زبان فارسی رشد چشمگیری پیدا کرد و کودکان میتوانستند ضمن آموختن حروف الفبای فارسی، در روندی یکساله خواندن و نوشتن را هم بیاموزند.
با وجود این، در کار آنها هم برخی کمبودها بود که برآیندی از جبر زمانی و به دور از اختیار آنها بود؛ مانند اینکه سوادآموزی به کودکان از ۷ سالگی شروع میشد و به پیشنیازهای آموزش خواندن و نوشتن که آواشناسی و واجشناسی است، توجهی نمیشد.
هر چند از آن زمان، تغییرات فراوانی رخ داده است، هماکنون نیز موضوع سوادآموزی در مسیری درست به پیش نمیرود.
سالهای پیش از دبستان و آموزش الفبا
در جامعهی ما این اندیشه جا افتاده که زبانآموزی، یعنی آموزش خواندن و نوشتن. در حالی که چندین دهه است که در کشورهای پیشرفته که نظام آموزشی پیشدبستانی گسترده و مطالعهشدهای دارند، کودکان در روندی چندساله در بستر زبانآموزی آموزش میبینند تا به مرحلهی آموزش خواندن و نوشتن میرسند.
محتوا و برنامه آموزشی این دوره بهطورکلی روی آموزش صداشناسی یا آواشناسی، استوار است. در مرحله آغازین کودکان را در معرض صداهای گوناگون قرار میدهند تا به درستی تفاوت آواها و نواها را از هم تشخیص دهند.
سپس آموزش صداهای الفبا همراه با راه درست رانش یا تلفظ آنهاست. در حیطه زبان فارسی هم اگر بخواهیم همگام با برنامههای پیشرفتهی زبانآموزی در جهان گام برداریم، چارهای نداریم که همراستا با آنها زبانآموزی را از سالهای پیشدبستان آغاز کنیم.
در حوزهی آموزش و پرورش رسمی، شناخت ما از آموزش الفبا به کودکان پیشدبستان بهاندازهای در ابهام است که گمان میکنیم همهی آموزههای زبانی باید در حیطهی فارسی اول دبستان و ۷ سالگی کودک گنجانده شود.
حال آنکه کودکی که هیچ آموزشی در حیطهی آواشناسی و واجشناسی ندیده است و ساختار آوایی زبان را نمیشناسد، در مواجهه با فارسی اول دبستان بیشک دچار ابهام خواهد شد.
اکنون اما در ایران در چارچوب برنامه آموزش خلاق از راه ادبیات کودکان، بستههای گوناگونی در این حوزه تهیه شده که یکی از آنها «الفباورزی با کاکاکلاغه» است.
ویژگیهای بستهی «الفباورزی»
بستهی «الفباورزی» پیش از هر چیزی مجموعهای پیوسته از داستانکهای سرگرمکننده است؛ یعنی هنگامی که برای کودک خوانده میشود، تنها و تنها دارد به داستان گوش میدهد؛ اما فراتر از شنیدن داستان که کودک با شخصیت کاکاکلاغه و کارهای شیرینش آشنا میشود، بزرگتر خانواده یا مربی و آموزگار بر اساس راهنما، کودک را با صداهای الفبای فارسی و شیوهی تلفظ آنها و تفاوت آواها آشنا میکند.
در این شیوه، آوای واکی هر نشانه الفبایی که به آن حرف میگوییم و البته شکل آن که نویسه نام دارد و جایگاه رانش آن در اندامهای آوایی برای کودک روشن میشود.
در این بسته مخاطب با:
کتاب خودآواها یا مصوتهای الفبای فارسی
کتاب همآواها یا صامتهای فارسی
کتاب همآواها یا صامتهای اوستایی و عربی
کتاب راهنما
و افزونههای الفبایی آشنا میشود.
در کنار همه اینها، لوح الفبایی آوایی–رانشی به کمک کودک میآید. این لوح کاربرد گستردهای در آموزش حروف الفبای فارسی به کودکان و بزرگسالان نوآموز دارد. این لوح را میتوانید در اتاق کودک یا بخشی از دیوارهای خانه یا کلاس درس بچسبانید.
همچنین این لوح، افزاری مناسب برای آشنایی بزرگسالان نوآموز با حروف الفبای فارسی و در کل زبان فارسی است. نگاه پیوسته به این لوح سرآغاز پرسشهای کودک یا بزرگسال دربارهی سامانهی الفبایی فارسی است. برای اینکه بتوانید به پرسشهای آنها بهدرستی پاسخ دهید، باید راهنمای بستهی الفباورزی را موشکافانه بخوانید.
آن چیزی که این بسته را مانند یک بسته بازی کرده، نماکارتهای آن است که همگی با نقش و نگار یا انگارههای الفبایی به شکل جانوران تصویرگری شده است.
آنگونه که فردریک لوباخ، آموزشگر آمریکایی، دربارهی نقش انگارههای الفبایی گفته است، این انگارهها، واکها را برای همیشه در ذهن کودک یا بزرگسال نوآموز ثبت میکند. برای نمونه، وقتی به هشتپا نگاه میکند و از درون این هشتپا واک «ه» را میشناسد، در ذهن خود تصویری جاودانی از هشتپا و «ه» میسازد.
انگارههای الفبایی که در این لوح آمده، یکی از زیباترین انگارههای الفبایی است که تاکنون یک هنرمند ایرانی آفریده است.
بستههای «آواورزی» و «الفباورزی» نشان طلای لاکپشت پرنده و نشان گوزن زرد را به انتخاب والدین و کودکان از آن خود کرده است.
برای تهیهی بستهی «الفباورزی با کاکاکلاغه» میتوانید به فروشگاه اینترنتی «کتاب هدهد» مراجعه کنید.
انتهای رپرتاژ آگهی
http://www.pasinehormozgan.ir/?p=20253