– اخبار اجتماعی –
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی پسین هرمزگان به نقل از خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، حجتالله بنیادی استاد دانشگاه فرهنگیان و پژوهشگر حوزه آموزش و پرورش در یادداشتی به بررسی بودجه اختصاص یافته به سازمان مدارس غیردولتی و توسعه مشارکتهای مردمی پرداخته است.
در بخش نخست این یادداشت با عنوان «رشد بودجه سازمان مدارس غیردولتی ۱۰ برابر بودجه آموزش عمومی» به این موضوع اشاره شد که مقایسه رشد بودجه سازمان مدارس غیردولتی با کل بودجه بخش آموزش عمومی کشور نشان میدهد رشد اعتبارات تخصیصیافته به بخش غیردولتی ۱۰ برابر بیشتر از رشد اعتبارات تخصیصیافته به کل فصل آموزش عمومی کشور است.
هر بخشنامه ۱۰۰ میلیون تومان!
همچنین به سازمان مدارس غیردولتی و توسعه مشارکتهای مردمی در ردیف برنامه راهبری، برای ارسال ۱۰۴۲ بخشنامه و دستورالعمل حدود ۳۲ میلیارد تومان بودجه تعلق گرفته است. ۳۲ میلیارد تومان بودجه برای ارسال ۱۰۴۲ دستورالعمل و بخشنامه به معنای ارسال هر بخشنامه با هزینهای در حدود ۱۰۰ میلیون تومان است!
در بخش دوم این یادداشت نیز به نکات قابل توجهی از جمله عدم درج درآمد مربوط به ماده ۲۰ قانون تأسیس مدارس غیردولتی ( مطابق ماده ۲۰ قانون تأسیس مدارس غیردولتی، مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی سالانه معادل چهار درصد (۴%) از شهریه دریافتی را دریافت و به حساب درآمدهای اختصاصی ملی نزد خزانهداری کل کشور واریز نماید.) در جداول بودجه، معین نبودن میزان دریافتی آموزشوپرورش و مهمتر از همه نحوه هزینه کرد این درآمد یکی از نکات قابلتأمل بودجه است که مجلس و نهادهای نظارتی نیز به آن توجه چندانی نداشتهاند.
مشروح بخش دوم این یادداشت را در ادامه میخوانید:
ابهام و روند تأملبرانگیز بودجهای سازمان مدارس غیردولتی و بودجه آموزشوپرورش محدود به این دو مورد نیست. مطابق ماده ۲۰ قانون تأسیس مدارس غیردولتی، مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی سالانه معادل چهار درصد (۴%) از شهریه دریافتی را دریافت و به حساب درآمدهای اختصاصی ملی نزد خزانهداری کل کشور واریز کند.
برای تحقق این ماده قانونی باید در جداول بودجه آموزشوپرورش این درآمد اختصاصی مشخص باشد؛ اما در جدول شماره (۱) بودجه سال ۱۳۹۹ تنها درآمد اختصاصی این سازمان ۲۵۰،۰۰۰ میلیون ریال است که ۲۲۰،۰۰۰ آن در ردیف «دستورالعمل و بخشنامه برای مدارس هیئت امنایی»، ۱۵،۰۰۰ برای «دستورالعمل و بخشنامه برای مراکز آموزش از راه دور» و ۱۵،۰۰۰ میلیون ریال آن نیز مربوط به «توسعه مراکز پیشدبستانی و مراکز آموزشی علمی آزاد و زبان» است.
درآمد پنهان از چشم مجلس و نهادهای نظارتی
بر این مبنا در بودجه این سازمان عددی مربوط به درآمد اختصاصی ماده ۲۰ قانون تأسیس این مدارس دیده نمیشود.
عدم درج درآمد مربوط به این ماده در جداول بودجه، معین نبودن میزان دریافتی آموزشوپرورش و مهمتر از همه نحوه هزینهکرد این درآمد یکی از نکات قابل تأمل بودجه است که مجلس و نهادهای نظارتی نیز به آن توجه چندانی نداشتهاند.
رشد بودجه سازمان مدارس غیردولتی ۱۰ برابر بودجه آموزش عمومیدرآمد بیش از ۶هزارمیلیاردی مدارس غیردولتی!/ ابهامات ماده ۲۰ قانون این مدارس همچنان پابرجادرآمد ۴۶۳۵ میلیاردی مدارس غیردولتی از شهریههای دریافتی از مردم!
اطلاعات غیرقابل دسترس حتی برای نهادهای نظارتی
در تبصرههای ذیل ماده (۲۰) شورای سیاستگذاری، برنامهریزی و نظارت مرکزی موظف شده «دستورالعمل نحوه دریافت و هزینه کرد وجوه موضوع این ماده» را به تصویب برساند و وزارت آموزشوپرورش مکلف شده «گزارش نحوه اجرای این ماده» را به سازمان برنامهوبودجه کشور ارائه دهد. در این خصوص نیز علاوه بر آنکه تاکنون دستورالعمل و گزارشی منتشر نشده است، به نظر میرسد حتی اطلاعات مربوط برای نهادهای نظارتی نیز قابلدسترس نیست!
با برآورد یکونیم میلیون دانشآموز (کمتر از ۱۰ درصد کل دانش آموزان) در آموزشگاههای علمی، زبان و… و شهریه سالانه ۵ میلیون تومان برای هر یک از آنان، درآمد ناشی از این ماده حداقل ۳۰۰ میلیارد تومان در سال به دست میآید که بهنوبه خود عدد قابلتوجهی است.
هرچند که این عدد از اعداد و ارقامی که در این زمینه ذکر میشود بسیار کمتر است، اما مهم این است که علیرغم اینهمه ابهام، هیچ شفافسازی در خصوص درآمدهای ناشی از این مادهقانونی و نحوه هزینهکرد آنها صورت نپذیرفته است.
نگاهی به بودجه برنامه تربیت معلم و میزان رشد آن از سال ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ که در ردیف ۱۸۰۲۰۵۸۰۰۰ جدول شماره (۲) آمده و مقایسه آن با بودجه سازمان مدارس غیر دولتی، میزان عدم تناسب بودجهریزی آموزشوپرورش با اولویتهای ملی و بیتوجهی به تأمین و تربیتمعلم که مهمترین چالش آموزش و پرورش است بیشتر نمایان میشود.
برنامه تربیتمعلم – ردیف ۱۸۰۲۰۵۸۰۰۰ – بر مبنای جدول شماره ۲ بودجه
|
نوع اعتبار: هزینهای / تملک
|
سال ۱۳۹۷
|
سال ۱۳۹۸
|
سال ۱۳۹۹
|
درصد رشد دوساله
|
اعتبار هزینهای (عمومی)
|
۲,۲۱۹,۴۵۴
|
۳,۷۷۴,۱۹۵
|
۳,۷۳۱,۰۰۵
|
۶۸.۱۰
|
اعتبار تملک داراییهای سرمایهای (عمومی)
|
۸,۰۰۰
|
۴۰۰,۰۰۰
|
۴۱۰,۰۰۰
|
۵۰۲۵
|
کل اعتبارات
|
۲,۲۲۷,۴۵۴
|
۴,۱۷۴,۱۹۵
|
۴,۱۴۱,۰۰۵
|
۸۵.۹۱
|
رشد ۸۵ درصدی بودجه تربیت معلم و ۵۰۰ درصدی سازمان مدارس غیر دولتی
اعتبارات هزینهای برنامه تربیت معلم در دو سال (از ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹) ۶۸ درصد و کل اعتبارات آن ۸۵ درصد رشد داشته است. در کنار رشد ۸۵ درصدی بودجه تربیت معلم، بودجه سازمان مدارس غیردولتی رشد بیشتر از ۵۰۰ درصدی دارد.
وضعیت بودجه «ارتقاء حرفهای معلمان» بهعنوان اصلیترین هدف طرح رتبهبندی نیز بهنوبه خود قابلتوجه است. در ردیف ۱۸۰۲۰۱۲۰۰۰ جدول شماره (۲) ردیفی تحت عنوان «ارتقاء حرفهای معلمان» وجود دارد که اعتبار آن در سال ۱۳۹۷ معادل ۸۷ میلیارد تومان بوده که در سال ۱۳۹۹ نهتنها افزایش نداشته، بلکه کاهش داشته و با رشد منفی ۵ درصد به رقم ۸۳ میلیارد تومان نزول کرده است.
اجرای طرح رتبهبندی که هدف آن ارتقاء حرفهای معلمان است و کاهش بودجه آنیک تناقض و یک تعارض است که نشان میدهد متولیان بودجه نه باوری به ارتقاء حرفهای معلمان دارند و نه ضرورت و اولویتی برای اجرای درست طرح رتبهبندی قائلند.
ارتقای حرفهای معلمان – ردیف ۱۸۰۲۰۱۲۰۰۰ – بر مبنای جدول شماره ۲ بودجه
|
نوع اعتبار: هزینهای / تملک
|
سال ۱۳۹۷
|
سال ۱۳۹۸
|
سال ۱۳۹۹
|
درصد رشد دوساله
|
اعتبار هزینهای (عمومی)
|
۸۷۰,۸۲۵
|
۱,۰۴۲,۰۹۷
|
۸۲۷,۴۶۳
|
|
این بررسی نشان میدهد که بودجه آموزشوپرورش برای مهمترین چالش که همان کمبود معلم و ارتقاء حرفهای معلمان است اولویتی بهمراتب کمتر از برخی مسائل جزئی قائل است. بر این اساس مانع اصلی تحول در آموزشوپرورش، رویکردها و راهبردهای ناصحیح این وزارتخانه در بیشتر بخشها و بخصوص در تخصیص بودجه است .
درمجموع در خصوص بودجه آموزشوپرورش و بودجه سازمان مدارس غیردولتی در تناسب با بودجه سایر بخشهای آموزشوپرورش نکات قابلتأمل زیر وجود دارد:
۱. با چه منطقی برای ارسال بخشنامه و دستورالعمل که بخش کوچکی از عملیات و فرایند اجرای یک برنامه میتواند باشد بودجه تخصیصیافته است؟
۲. اگر بخشنامه، دستورالعمل و شیوهنامه بهعنوان سنجه عملکرد پذیرفتهشده است، چرا برای شورای عالی آموزشوپرورش و بسیاری از سازمانهای دیگر ذیل آموزشوپرورش و بسیاری از وزارتخانهها که بخشنامه و دستورالعمل صادر میکنند، این سنجه عملکرد در نظر گرفته نشده است؟
۳. ضرورت ارسال ۳۲۰ بخشنامه و دستورالعمل برای مدارس هیأت امنایی، ۲۲ بخشنامه برای مراکز آموزش از راه دو ر و… چیست و آیا ارسال این حجم از بخشنامه (۳۲۰ بخشنامه به معنای هر روز بیشتر از یک بخشنامه در طی ۹ ماه سال تحصیلی) مغایر با رویکرد مدرسه محوری سند تحول نیست؟
۴. با چه منطق محاسباتی و کدام الگو، بهای تمامشده برای ارسال یک بخشنامه و دستورالعمل حدود ۱۰۰ میلیون تومان بدست آمده است؟
۵. با کدام منطق و اولویت، بودجه تخصیصیافته برای سازمان مدارس غیردولتی رشد ۵۰۰ تا ۶۰۰ درصدی و کل اعتبار بخش آموزش عمومی کشور رشد کمتر از ۵۰ درصدی داشته است؟ و نقش مجلس در این چه بوده؟
۶. با کاهش اعتبار «ارتقای حرفهای معلمان» چگونه ارتقاء حرفهای و رتبهبندی معلمان که از اهداف سند تحول است محقق می شود؟ و با چنین وضعی، چگونه میتوان به اهداف سند تحول در مورد معلمان دستیافت؟
همچنین بارها به صورت رسمی و غیر رسمی شنیده شده که افزایش حقوق معلمان در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۸ حدود ۵۸ درصد است. از طرفی افزایش بودجه آموزش و پرورش در سال ۱۳۹۹ نسبت به ۱۳۹۸ حداکثر ۲۳ درصد اعلام شده است و بیش از ۹۵ درصد اعتبارات آموزش و پرورش نیز هزینه پرسنلی است. در این مورد نیز باید گفت چگونه میتوان با ۲۳ درصد افزایش بودجه، ۵۸ درصد افزایش حقوق ایجاد کرد؟
خلاصه میتوان گفت بودجه آموزشوپرورش دارای یک ساختار غیرعلمی و ناصحیح است که رویکردهای آن نیز مغایر با سند تحول و سیاستهای کلی ایجاد تحول است.
بدیهی است تا زمانی رویکرد و نگرش متولیان آموزشوپرورش و دولت و مجلس به مسائل، چالشها و اولویتهای آموزشوپرورش و تخصیص بودجه به آنها اینگونه باشد، انتظار بهبود، پیشرفت و تحقق سیاست های کلی و سند تحول را نباید داشت.
به نظر میرسد چانهزنیهای برخی نمایندگان برای افزایش بودجه آموزشوپرورش نیز تغییر و تأثیری در متناسب کردن بودجه آموزش و پرورش نداشته است، لذا اصلاح ساختار بودجه و تعیین شاخصهای دقیق و علمی برای تدوین لایحه بودجه آموزشوپرورش یکی از خلاءهای قانونی است. از مهمترین شاخصهای تعیین بودجه آموزشوپرورش، سهم سرانه هر دانشآموز از سرانه تولید ناخالص داخلی است که باید بهعنوان اصلیترین شاخص تخصیص بودجه در تصویب «قانون ساختار بودجهای آموزش و پرورش» لحاظ شود.
https://www.pasinehormozgan.ir/?p=27404