خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها: سند تحول بنیادین در آموزش‌وپرورش کشور، آذرماه ۱۳۹۰ در هشت فصل تنظیم و در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شد، که در فصل پنجم آنکه تحت عنوان «هدف‌های کلان» نام‌گذاری شده است، درمجموع به هشت هدف کلان تربیت انسان متعهد، ارتقای نقش نظام تعلیم و تربیت، گسترش عدالت آموزشی، برقراری نظام کارآمد مدیریت انسانی، افزایش مشارکت همگانی، بهسازی در نظام برنامه‌ریزی آموزشی، افزایش کارایی در نظام تعلیم و تربیت و کسب موقعیت نخست تربیتی در منطقه و جهان اسلام اشاره و تأکید شده است.

زمان تصویب این سند، رحیم زمانی مدیرکل آموزش‌وپرورش شهرستان‌های استان تهران بود، پس‌ازآن در دی‌ماه ۹۲ زمانی، جای خود را به علیرضا کمرئی داد و کمرئی نیز پس از حدود دو سال و نیم تصدی مدیریت اداره کل آموزش‌وپرورش شهرستان‌های استان تهران رفت و عبدالرضا فولادوند مرداد ۹۵ مدیرکل آموزش‌وپرورش این شهرستان‌های مهم اطراف پایتخت شد و وی نیز حدود دو سال سه ماه مدیریت، تودیع شد و جای خود را به محمد صید لو داد.

اراده‌ای برای اجرای سند تحول بنیادین مشاهده نمی‌شود

حال صید لو از آبان ماه ۹۷ تاکنون تصدی این اداره کل را بر عهده دارد و مروری اجمالی بر دوره مدیریت زمانی، کمرئی، فولادوند و صید لو نشان می‌دهد، که هرکدام حدود دو سال برای فعالیت در جهت سند تحول بنیادین در آموزش‌وپرورش فرصت داشتند، اما اینکه چه اقداماتی در این خصوص انجام دادند و چه سیاستی را در خصوص تحقق این سند در پیش‌گرفته و چه مقدار در اجرای آن موفق بودند، سؤالی است، که یک کارشناس آموزشی در پاسخ به آن به خبرنگار مهر گفت: متأسفانه سند تحول بنیادین که از بدنه فرهنگ داخل کشور برخاسته مظلوم واقع‌شده است و افرادی که حامی و سینه‌چاک اجرای سند ۲۰۳۰ وارداتی بودند، در مورد سند تحول بنیادین چیزی برای ارائه ندارند.

فاطمه تاجیک اضافه کرد: متأسفانه در آموزش‌وپرورش در اجرای سند تحول بنیادین چیزی بیشتر از اجرای طرح ۳-۳-۶ ندارد، البته بسیاری از موانع بر سر راه اجرای سند بنیادین آموزش‌وپرورش به دستگاه‌های دیگر بازمی‌گردد، که اقدامی در خصوص برداشتن این موانع ندیده‌ایم و هیچ مسئولی نیز سراغ ندارم، که پاسخ این سوال که «چرا سند تحول بنیادین» اجرایی نشده است، را نداده است.

وی ادامه داد: واقعیت آن است، که هیچ مدیرکلی در استان تهران و حتی وزارتخانه در اجرای این سند توفیق نداشته است و باید بگوییم، هنوز وارد فاز اجرانشده‌ایم، چراکه زیرساخت‌های اجرای این سند فراهم نیست و اراده‌ای هم برای اجرا دیده نمی‌شود.

مطالبه مقام معظم رهبری برای اجرای سند تحول بنیادین در آموزش‌وپرورش برای همه فصل الخطاب است

یک عضو شورای فرهنگ عمومی استان تهران در پاسخ به آن به خبرنگار مهر گفت: متأسفانه شاهد زمان‌بندی دقیق و معین برای اجرای سند تحول بنیادین در آموزش‌وپرورش در طول ۹ سال گذشته نبودیم و همین امر نیز سبب گلایه مقام معظم رهبری در دیدار بافرهنگیان کشور در سال ۹۷ شد و ایشان در آن دیدار تحقق سند بنیادین را کمتر از ۱۰ درصد دانستند.

حجت‌الاسلام سید محسن محمودی بابیان اینکه البته تلاش‌هایی در طول دوران ۹ ساله اخیر برای اجرای سند تحول بنیادین در اداره کل آموزش‌وپرورش شهرستان‌های استان تهران انجام‌شده است، اما قطعاً این اقدامات کافی و یا حتی فراوان نبوده است، افزود: همه کارشناسان به‌اتفاق بر این باورند، که اقدامات موردی و گسیخته از هم ره به‌جایی نمی‌برد و اصولاً سند تحول بنیادین آمد تا این گسیختگی و اقدامات موردی یکپارچه‌شده و هدفمند به‌سوی مقصد حرکت کند، مقام معظم رهبری تحقق سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش را مطالبه اصلی خود از وزارت آموزش‌وپرورش می‌دانند و این مطالبه برای همه مسئولین در این وزارتخانه فصل الخطاب است، درواقع در سند تحول بنیادین سعی بر تحول آموزش بر مبنای سبک زندگی ایرانی اسلامی است.

وی ادامه داد: طبق این سند تا سال ۱۴۰۴، باید آموزش‌وپرورش کشور در خاورمیانه سرآمد باشد و این سند همان‌طور که از اسمش پیداست برای تحول آمده و هدف آن ایجاد تغییرات جزئی نیست، اما اکنون مشاهده می‌کنیم، که راه زیادی برای رسیدن به اهداف سند تحول داریم و اگر بخواهیم، سند اجرایی شود، باید پنج سال باقیمانده را عاشقانه، با برنامه‌ریزی دقیق و مجدانه کارکنیم.

میزان اجرای سند تحول بنیادین قطعاً کمتر از ۲۰ درصد بوده است

یک عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی و مدیرکل اسبق آموزش‌وپرورش شهرستان‌های استان تهران و شهر تهران نیز در پاسخ به این سوال خبرنگار مهر که «میزان اجرای سند تحول بنیادین و اجرای عدالت آموزشی در آموزش‌وپرورش استان تهران را چند درصد ارزیابی می‌کند؟» گفت: میزان اجرا قطعاً کمتر از ۲۰ درصد بوده است و باید بگوییم در این زمینه ناموفق عمل شده است.

سیدعلی یزدی خواه در پاسخ به این سوال که «به نظر شما می‌توانیم در افق ۱۴۰۴ به اهداف سند تحول بنیادین دست یابیم؟» گفت: فکر نکنم، بتوانیم، به اهداف افق ۱۴۰۴ دست یابیم، قرار بود، این سند هر پنج سال یک بار بازنگری شود، اما اکنون به ۱۰ سال نزدیک می‌شویم، اما خبری از بازنگری این سند نیست.

نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، پردیس و اسلامشهر در مجلس شورای اسلامی افزود: این سند از نظر زیرساختی بسیار متعالی و قوی تدوین شده است، اما در اجرا مشکل داریم و باید منابع مالی و منابع انسانی مورد نظر تأمین شود.

این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی ممکن است، در برخی از بخش‌های اجرای این سند ورود و عدم اجرای آن و دلایلش را بررسی کند، اما کل سند و چگونگی اجرایش باید در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس بررسی شود.

به نظر می‌رسد، باید بخش‌های مرتبط با سند تحول بنیادین چه در آموزش‌وپرورش و چه در دیگر دستگاه‌ها هرچه سریع‌تر و با برنامه‌ریزی و انسجام بیشتری تمهیدات اجرای این سند را فراهم کنند، چراکه اهمیت پرورش نیروی انسانی متعهد و معتقد یکی از مهم‌ترین نیازهای امروز کشور است.

کاستی‌های سند تحول بنیادین در کمیسیون آموزش و تحقیقات بررسی می‌شود

یک عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به این سوال که «به نظر شما اجرای سند تحول بنیادین در آموزش‌وپرورش شهرستان‌های استان تهران تا چه حد اجرایی شده است؟» اظهار داشت: متأسفانه اجرای سند تحول بنیادین قابل ارزیابی کیفی و کمی نیست و نمی‌توان به سادگی در خصوص اجرای آن عدد و رقم داد.

حسین حق وردی ادامه داد: مسئولین آموزش‌وپرورش مدعی اجرای سند هستند، اما صاحب نظران دغدغه مند و دلسوز در اجرایی شدن این سند تردید دارند و البته خود سند هم ایراداتی دارد، که یکی از آنها همین غیرقابل سنجش کمی و کیفی بودن است و بازه زمانی نیز ندارد، هفته آینده کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در رابطه با سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش و مباحث دیگر آن جلسه‌ای با مسئولین مرتبط در آموزش‌وپرورش دارد.

نماینده مردم شهرستان‌های ملارد، شهریار و قدس در مجلس شورای اسلامی گفت: در این جلسه عیناً فرمایشات مقام معظم رهبری و اقدامات انجام‌شده در راستای تحقق آنها و کاستی‌های موجود موردبررسی قرار خواهد گرفت.

وی ادامه داد: البته نهادهای مرتبط دیگر نیز باید به آموزش‌وپرورش در اجرای این سند کمک کنند.

۹ سال از تصویب سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش می‌گذرد، اما در تمام این سال‌ها چیزی جز افزوده شدن پایه ششم ابتدای و اجرای نظام ۳-۳-۶ چیزی مشاهده نمی‌شود، باید منتظر ماند و دید، سرانجام چه زمانی نوبت به اجرای این سند عظیم و تصویب زیرساخت‌های موردنیاز آن خواهد رسید.