گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، قاچاق کالا و ارز موضوعی است که این روز‌ها یک باردیگر با عدم قرائت گزارشی که پیش از این باید در مجلس شورای اسلامی قرائت می‌شد بالا گرفته است. ورود کالا‌هایی که امکان تولید ملی آن‌ها فراهم است با قیمت‌های پایین‌تر از تولید داخلی و بدون پرداخت عوارض و مالیات، علاوه بر اینکه منجر به عدم تمایل خریدار داخلی به خرید کالای ملی می‌شود، رقابت وتولید کالای با کیفیت را از تولید ملی می‌گیرد، اما چه کسانی عاملان اصلی قاچاق کالا به کشور هستند، آیا کولبران و مرزنشینان عوامل قاچاق کالا به شمار می‌شمارند یا پای عوامل پشت پرده‌ای در میان است؟ فداحسین مالکی؛ رییس سابق ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز و منتخب مردم زاهدان در مجلس یازدهم پاسخ این سوال را در این گفتگو داده است.

مهمترین تبعاتی که از واردات کالای قاچاق به اقتصاد وارد می‌شود از نظر شما چیست؟
ایران اسلامی به دلیل جغرافیای وسیع، مرز‌های گسترده‌ای با چندین کشور دارد. گستردگی مرز‌های زمینی و دریایی یکی از عوامل مهم در ورود کالای قاچاق به شمار می‌رود، لذا با وجود وسعت مرزی کشور نمی‌توان منکر قاچاق کالا شد. روند افسار گسیخته قاچاق کالا و ارز نه تنها درایران بلکه در همه‌ی کشور‌ها لطمات جدی و شدیدی به اقتصاد وارد می‌کند. اقتصاد و تولید ملی ایران دهه هاست از این محل ضرر و زیان قابل توجهی دیده است، مساله‌ای که اگر قانونگذار و مدیران اجرایی مانع آن نشوند به ضرر منفعت عمومی جامعه، اشتغال، تولید و در نهایت معیشت بسیاری از مردم تمام می‌شود. آمار‌های متناقض ارائه شده ازقاچاق کالا یا مبارزه با قاچاق کالا و ارز که توسط دستگاه‌ها ونهاد‌های مختلفی ارائه می‌شود بیانگر بی برنامگی و عدم مبارزه همه جانبه با قاچاق کالاست. خطری که تصورات ما را از رسیدن به جهش و رونق تولید به شدت می‌تواند تغییر دهد و دستخوش تغییراتی کند که با منفعت عمومی اقتصادی و بهره وری کار و تولید در تناقض آشکاری است. روند قاچاق کالا و ارز نشان می‌دهد دست‌های پشت پرده‌ای در کار است تا سود آوری خود را از این محل روز به روز افزایش دهد در حالی که با هوشیاری خود را ازاین گناه نابخشودنی مبرا کند.

جریانی که از آن یاد کردید به دنبال تلقین چه چیزی است و چگونه خود را از مساله قاچاق کالا مبرا می‌کند؟
وقتی از قاچاق کالا صحبت می‌شود همه نگاه‌ها معطوف به کولبرانی می‌شود که در مناطق مرزنشین در استان‌های سیستان و بلوچستان یا کردستان برای امرار معاش حداقلی اقدام به قاچاق کالا از کوهستان‌های صعب العبور می‌کنند در حالی که قاچاق اصلی یا بخش اعظم قاچاقی که وارد کشور می‌شود از پایتخت و توسط افرادی صادر می‌شود که هیچ قرابتی با کولبران ضعیف مرز نشین ندارند! مساله قاچاق کالا آنقدر مهم است که مقام معظم رهبری بار‌ها و بار‌ها به این موضوع پرداخته و حساسیت خود را نسبت به این مساله بیان کرده اند. قطعا قاچاق، داد و ستد‌های مرزی نیست که توسط کولبران وارد کشور می‌شود، هر چند که کولبران سیستان و بلوچستان یا هرمزگان و کردستان نیز منفعت اقتصادی چندانی حتی به اندازه تامین معیشت روزانه خود از این کار نمی‌برند. قاچاق اصلی توسط دستگاه‌ها و وزارت خانه‌های دولتی صورت می‌گیرد، وزارتخانه‌هایی که نوع نگرش آن‌ها به قاچاق متضاد با نگاه تامین منافع عمومی است. نوع نگرش این گروه از مدیران روند قاچاق کالا را به گونه‌ای پیش برده که بیش از هفتاد درصد کالای قاچاق از تهران به مراکز استان‌ها منتقل می‌شود، اینجاست که نمایندگان مجلس یازدهم باید به این موضوع ورود کنند که چه جریانی پشت چنین فسادی قرار دارد و چرا دست این جریان از این محل تا کنون کوتاه نشده است.

چرا مرز نشینان مقصران قاچاق کالا عنوان می‌شوند و تجارت بین مرز‌های دو کشور تا چه اندازه برای اقتصاد کشور ضرورت به شمار می‌رود؟
اقتصاد بیمار کشور نیازمند جراحی عمیقی است، تاسف بار است که اقتصاد کشور به دلیل سوء مدیریت‌ها و منفعت نگری‌های سیاسی و گروهی از بیماری گذشته و در وضعیت فلج شدن قرار گرفته است. تاسف بیشتر به عملکرد مجلس دهم وارد است، چرا که مجلس شریک بی عملی دولت در عدم مبارزه با قاچاق کالاست و نتوانست انتظارات اقتصادی مردم رادر حوزه‌های مختلف اقتصادی که بخش مهم آن تولید است برآورده کند. تا زمانی که فساد در دستگاه‌های دولتی رواج داشته باشد قاچاق کالا در بی عدالتی محض به نام مرز نشینان فقیر نوشته می‌شود و سود‌های کلان آن به جیب کسانی می‌رود که از فساد و عدم شفافیت حاکم بر نظام اقتصادی کشور بیشترین بهره برداری را به عمل می‌آورند. هر زمان که موضوع قاچاق کالا مطرح می‌شود مسوولین و بعضا افرادی که بستر ساز قاچاق کالا به شکل گسترده هستند انگشت اتهامشان مرزنشینان را نشانه می‌گیرد، در حالی که مرز‌ها و مرز نشینان فرصت‌های ارزشمندی برای توسعه اقتصاد به شمار می‌روند. تامین معیشت مرز نشینان و حراست آن‌ها از مرز‌های کشور آثار مخرب عدم تامین امنیت را در کشور از بین می‌برد، لذا تامین معیشت مرزنشینان و استفاده از تجارت کالای بین مرزنشینان دو کشور فرصت مغتنی از چند جهت برای کشوربه شمار می‌رود.

مجلس یازدهم برنامه مشخصی برای جلوگیری از قاچاق کالا و حمایت از کولبران و مرز نشینان دارد؟
منتخبین مجلس یازدهم بر آن هستند تا در راستای حمایت از معیشت و اشتغال مرزنشینان تشکیل فراکسیون مرزی را در اولویت کاری خود قرار دهند، خوشبختانه همسویی خوبی بین منتخبین پایتخت با منتخبین مرز نشین برقرار شده است تا در آینده‌ای نه چندان دور با تشکیل فراکسیون مرزی قدرت و قوت بخشی اقتصادی مرزنشینان دنبال شود. به هر حال قاچاق کالا از وزارتخانه‌ها کلید می‌خورد نه از مرزها! مسوولانی که با بی تدبیری واحد‌های تولیدی را با قاچاق کالا از پای درآورده و بانیان قاچاق را مرزنشینان عنوان می‌کنند! با وجود سیستم‌های نظارتی مختلف در گمرکات کشور ورود کالای قاچاق این گمانه را تقویت می‌کند که قاچاق کالا پشت پرده‌هایی دارد که بی تفاوت به سرنوشت اقتصادی کشور تنها به منفعت خود می‌اندیشد، لذا برای کوتاه کردن دست این افراد مجلس یازدهم و دولت آتی باید با قوت و قدرت عل وارد شوند. واردات برخی کالا‌های ضروری از مرز‌ها به صورت قانونی عامل شتاب دهنده تامین معیشت زندگی مرزنشینان، افزایش امید به زندگی و عدم گرایش به قاچاق خواهد بود و در نهایت کمک بزرگی به اقتصاد کشور خواهد بود.