به گزارش پایگاه خبری تحلیلی پسین هرمزگان به نقل از خبرگزاری فارس از ارومیه، رقیه وکیلی : چند سالی است که به دلیل کاهش بارندگی و خشکی دریاچه ارومیه و تغییر الگوی کشت،کشت زعفران به عنوان محصولی کمآببر در آذربایجانغربی ترویج شده است که ازویژه گی های این محصول میتوان به نیاز آبی کم گیاه زعفران و تامین حداکثری آن با نزولات جوی، نسبت به سایر محصولات کشاورزی کشت شده در استان اشاره کرد.
طی سالهای اخیر توسعه کشت جایگزین محصولاتی مانند زعفران به جای ارقام پر آب مانند چغندرقند در دستور کار سازمان قرار دارد که در این زمینه کارگاههای آموزشی ترویجی متعددی در راستای افزایش آگاهی بهره برداران، توسط مدیریت هماهنگی ترویج کشاورزی در سطح استان برگزار شده است.
کشت زعفران از چند سال پیش در استان رواج یافته و اغلب در قطعات کوچک صد متری تا ۳ هزار متری کشت شده و طبق آمارها روند کشت زعفران در استان رو به رشد است.
گل گیاه زعفران در مصارف دارویی و غذایی استفاده میشود و در مناطقی که دارای زمستانهای ملایم و تابستانهای گرم و خشک است، به خوبی رشد میکند و مقاومت این گیاه در مقابل سرما زیاد بوده ولی چون دوران رشد آن مصادف با پاییز و زمستان و اوایل بهار است از این رو در این ایام به هوای مناسب و معتدلی نیاز دارد.
زعفران گیاه مناسبی برای کاشت در مناطق خشک و نیمه خشک کشور است و این گیاه کم توقع بوده و از باردهی اقتصادی بسیار مناسبی برخوردار است و زمان مصرف آب در زراعت آن موقعی از سال است که سایر محصولات به آب نیازی نداشته یا حد اقل با مشکل کم آبی مواجه نمیشوند.
طی دو دهه اخیر توسعه کشت و تولید زعفران سیر صعودی داشته،کشت و تولید زعفران اشتغال خوبی ایجاد میکند به طوریکه هر هکتار زعفران در مراحل کاشت،داشت و برداشت و فرآوری یک شغل مستقیم و حدود ۱۸۰ تا ۲۰۰ شغل غیر مستقیم و فصلی ایجاد میکند.
کسب و کار پر درآمد با کشت زعفران
همه ما میدانیم زعفران به عنوان طلای سرخ شناخته شده است و طبق برآوردهای کارشناسان از کل میزان فروش زعفران یک سوم آن سود خالص است و کشور ایران ۹۰ درصد زعفران جهان را تولید میکند و به همین دلیل در جایگاه ویژهای قرار دارد اما متاسفانه در بستهبندی و فرآوری و برند سازی این محصول ارزشمند دچار معضل هستیم و صادرات و فروش این گوهرگرانبها به صورت فلهای است که باید راهکار اساسی برای رفع این مشکل پیدا کرد تا این ادویه ارزشمند با قیمت ارزان به فروش نرسد.
اما قابل ذکر است که سودآوری زعفران از سال سوم به بعد خود را نشان میدهد و پیش از آن سرمایه و هزینه گزافی را علاوه بر زحمت فراوان باید صرف کرد تا کشت زعفران نتیجهبخش باشد، هر چند کاشت، داشت و برداشت زعفران، بسیار سخت و هزینهبر بوده و نیاز به سرمایه مالی و انسانی فراوان دارد اما به علت سودآوری و نیز حمایتهای دولت از طرحهای اقتصادی کشاورزی با رویکرد کشت کم آب، کاشت زعفران از بسیاری جهات از توجیه اقتصادی مناسبی برخوردار است.
اختصاص ۴۸ هکتار از اراضی کشاورزی آذربایجانغربی به کشت زعفران
رسول جلیلی در گفتوگو با خبرنگار فارس در ارومیه، با بیان اینکه زعفران یکی از مهمترین محصولات صادراتی ایران است که با تولید و صدور آن همه ساله ارز قابل توجهی وارد کشور میشود، اظهار داشت: طی چند سال اخیر سطح زیرکشت این محصول در استان به حدود ۴۸ هکتار رسیده و عملکرد آن به طور میانگین ۲ کیلوگرم در هر هکتار افزایش یافته است و امسال نیز پیشبنی میشود حدود ۸ هکتار به این سطح کشت اضافه شود.
وی اضافه کرد: با توجه به شرایط آب و هوایی مناسب در این استان و از سوی دیگر به دلیل نیاز کم این گیاه به آب و آبیاری در طول فصل تابستان، توسعه کشت این محصول در استان شروع شده و رو به افزایش است.
رییس جهاد کشاورزی آذربایجانغربی، زعفران را بهترین گزینه برای کشت محصول جایگزین و سودآور برای کشاورزان دانست و تصریح کرد: فصل رشد گیاه زعفران در پاییز و زمستان است و عمده نیاز آبی گیاه زعفران توسط باران و برف تامین میشود و همچنین در تابستان برخلاف بسیاری از محصولات کشاورزی، نیازی به آبیاری ندارد و گیاهی استراتژیک برای رهایی از بحران کم آبی به شمار میرود.
وی ادامه داد: سال گذشته حدود ۷۰ کیلوگرم از مزارع زیرکشت این محصول، زعفران برداشت شد که شهرستانهای ارومیه، نقده، میاندوآب ، شوط، پیرانشهر و سلماس بیشترین سطح زیر کشت این محصول در استان را به خود اختصاص دادهاند.
جلیلی اضافه کرد: زعفران جزو گیاهان دارویی محسوب میشود و توسعه کشت گیاهان دارویی کم آب بر نیز جزو اولویتهای سازمان جهاد کشاورزی است و کشت زعفران در مناطقی که از سوی محققان مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان بلامانع اعلام شده است، توصیه میشود.
وی تصریح کرد: پیاز زعفران در موقع کشت، همه ساله توسط شرکتهای خصوصی که در این زمینه فعالیت دارند عرضه میشود و متقاضیانی که در سطح انبوه نسبت به کشت زعفران اقدام کنند، به استان خراسان جنوبی برای تهیه پیاز معرفی میشوند.
عمده مشکلات تولید کنندگان عدم حمایت نهادهای دولتی است
مدیر اشتغالزایی حوزه بسیج مهندسین ارومیه، اظهار داشت: شرایط اقلیمی و آب وهوایی آذربایجانغربی به گونهای است که مستعد کشت زعفران بوده و میتوان به راحتی این محصول ارزشمند را در برخی مناطق استان کشت کرد اما حمایتهای کافی و وافی از تولیدکننده در استان وجود ندارد و یک تولید کننده با هزاران مشکل درگیر است و مجوزهای لازم به یک تولید کننده ارائه نمیشود .
وی افزود: زعفران برای پرورش نیاز چندانی به آب نداشته و در بیشتر مواقع آب باران برای رشد گیاه کافی است و همچنین زعفران گیاهی گرمسیری و چند ساله است، یعنی با هر بار کاشت پیاز زعفران، میتوان تا ۱۰ سال از آن برداشت کرد.
سلطانزاده با اشاره به اینکه رسیدن به حداکثر درآمد کاشت زعفران مستلزم صرف هزینههای اولیه زیادی است اذعان کرد: برای کشت محصول زعفران هزینه اولیه زیادی لازم است که همین امر باعث میشود که تولید کننده به نهادهای دولتی برای حمایت روی آورند.
وی ادامه داد: بالا بودن هزینههای مراحل کاشت تا عرضه زعفران است که باعث شده این گیاه به گرانترین ادویه دنیا تبدیل شود.
مدیر اشتغالزایی بسیج مهندسین با اشاره به عمده مشکلات تولیدکنندگان در استان بیان کرد: با توجه به افزایش قیمت نهادههای کشاورزی و کودهای شیمیای کشاورزان و تولیدکنندگان دچار معضلات فراوانی هستند.
وی با اشاره به هزینههای گزاف برای تولید یک محصول اذعان کرد: یک کشاورز و تولید کننده نیاز دارد که محصول خود را با قیمت مناسب به فروش برساند اما برای فروش محصول و قیمتگذاری مناسب در استان با مشکل مواجه هستند.
سلطانزاده یادآور شد: برای ترویج کشت زعفران کلاسهای آموزشی زیادی در منطقه برگزار شده است و بسیاری از افراد برای کشت زعفران ترغیب شدهاند و مناطقی از استان که مستعد کشت زعفران است شروع به کشت این محصول ارزشمند کردهاند.
کدام مناطق آذربایجانغربی مستعد کشت زعفران هستند؟
کارشناس جهادکشاورزی در خصوص کشت زعفران در آذربایجانغربی اظهار داشت: آذربایجان غربی یکی از استانهایی است که در برخی از شهرهای این استان شرایط لازم و کافی برای پرورش گیاه زعفران در آن به طور کامل مهیاست.
وی ادامه داد : تنها عوامل محدود کننده کشت محصول در استان وجود بارندگیهای شدید تابستانه در برخی مناطق است که باعث خرابی و آسیب دیدن پیازهای زعفران میشود که به طور معمول نقده پیرانشهر و سلماس مناطق مساعدی برای کشت زعفران هستند.
جعفرلو تصریح کرد: با توجه به شرایط اقلیمی و کشت محصول زعفران در استان محصول برداشت شده دارای کیفیت مناسبی بوده و هیچ مشکلی از لحاظ کیفیت محصول وجود ندارد و دارای بهترین کیفیت است.
کارشناس جهاد کشاورزی عنوان کرد: در حال حاضر با توجه به کمآبر بودن محصول بهرهبرداران رغبت بیشتری برای کشت این محصول دارند.
وی عنوان کرد: با توجه به اینکه کشت زعفران در استان به علت تغییر الگوی کشت رونق پیدا کرده است و بیشتر افراد برای کشت محصول ترغیب شدهاند سیاست مسوولین بر این مبنا است که تنوع کشت در استان ایجاد کرده و گیاهان کمآبر دیگری را معرفی کنند.
جعفرلو خاطرنشانکرد: کشت گیاهان کمآبرهمچون سیاهدانه، گلمحمدی، اسطوخودوس، برای تنوع کشت گیاهی استان در برنامههای حمایتی سازمان جهاد کشاورزی قرار دارد و حمایتهای لازم برای کشت این محصولات در استان انجام میشود.
طی چند سال گذشته که کشت زعفران به عنوان محصولی کمآببر برای تغییر الگوی کشت در آذربایجان غربی مطرح شده و کشت زعفران به صورت گلخانهای نیز رونق پیدا کرد اما مسوولان وزارت جهاد کشاورزی طی ابلاغیهای، کشت گلخانهای آن را با وجود توجیه علمی و اقتصادی تایید نکرده و ترویج آن را متوقف کردند.
قابل ذکر است بیشترین تولید زعفران کشور در استانهای خراسان رضوی، شمالی و جنوبی انجام میشود اما در سایر نقاط کشور که شرایط پرورش این گیاه مهیا باشد نیز میتوان به کشت آن اقدام کرد و با توجه به نیاز آبی کم گیاه زعفران و تامین حداکثری رشد گیاه با نزولات جوی، و کم آفت و بودن بودن، اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم در زمان برداشت، اقتصادی و درآمدزا بودن این محصول میتوان نسبت به رونق تولید آن در این خطه از کشور اهتمام ورزید یکی از عمده دلایل علمی برای اثبات فراهم بودن شرایط پرورش زعفران در آذربایجان غربی وجود ارقام وحشی آن در مناطق مختلف این استان است.
تغییر شرایط اقیلمی آذربایجانغربی و کمبود آب کشاورزی استان نیازمند تغییر اساسی الگوی کشت را دارد و بایستی از کشت محصولاتی که برای رشد به آب فراوانی نیاز دارد اجتناب کرد که در حال حاضر با توجه به تحقیقات انجام شده چندین منطقه از اراضی کشاورزی استان مستعد کشت این محصول ارزشمند است، نباید از این پتانسیل غافل شد که توسعه و ترویج کشت این محصول بین کشاورزان همیاری و حمایت نهادهای دولتی را میطلبد که با ارائه راهکارهای مناسب علمی و پژوهشی اقدام به ترویج و کشت این محصول بین کشاورزان و تولید کنندگان کنند.
توسعه متوازن و برنامهای مزارع زعفران، تامین تسهیلات ارزان قیمت برای استفاده از فن آوریهای نوین در عملیات داشت و برداشت و فرآوری محصول، تعامل دستگاههای ذیربط در امر تنظیم بازار، انجام مطالعات تحقیقاتی و فعالیتهای آموزشی، برگزاری جشنوارههای شهرستانی برای معرفی زعفران استان ، ایجاد مشوقهای لازم برای سرمایهگذاری در صنایع پس از برداشت و فرآوری و حمایت و تقویت تشکلهای مرتبط با زعفران در زنجیره تولید و تقویت عملکرد بیمهای محصول زعفران، زمینه سازی برای تولید محصول ارگانیک با تامین نهادههای مورد نیاز ازجمله پیشنهادهای است که مسوولین مربوطه باید توجه خاصی به این موارد داشته تا هر چه بیشتر در جهت تولید محصول گامی فراتر نهاد و با برند سازی و بستهبندی و فرآوری بتوان با قیمت مناسب این محصول را به فروش رساند.
https://www.pasinehormozgan.ir/?p=24113