پایگاه خبری جماران: مدارس پایتخت و برخی شهرهای دیگر طی یکی دو هفته اخیربه دلیل آلودگی هوا چندین بار تعطیل شده است. هرچند که سلامتی دانش آموزان مهمتر است اما تعطیلی های چندین روزه مدارس، خانواده ها را نگران وضعیت درسی فرزندان آنها کرده است.

با این حال ظاهرا دانش آموزان نه تنها از این وضعیت خیلی ناراحت نیستند که اتفاقا آلودگی هوا برای آنها بساط شادی را فراهم آورده است. داستان تعطیلی مدارس، داستان دیروز و امروز نیست. دانش آموزان دهه هفتاد، شصت، پنجاه و شاید ماقبل آنها نیز از هرگونه تعطیلی مدارس استقبال می کردند.

حتی گاهی اوقات کار به فرار از زنگ آخر مدرسه می رسید. اما چرا؟ آیا علت این موضوع را نباید در خود نظام آموزشی جست و جو کرد؟

امان‌الله قرایی مقدم، جامعه شناس آموزش و پروش معتقد است که« مدارس و نظام آموزشی جذابیت ندارد».

قرایی مقدم در گفت و گو با خبرنگار جماران ، گفت: شیوه آموزش و پرورش ما ماشینی و معلم محوری است. دانش آموزان کمترین مشارکتی در بیان مطالب ندارند. در آموزش نه از روش پرسش و پاسخ سقراطی، نه از روش حل مساله و نه از روش تدریس مکاشفه ای استفاده نمی شود.

وی ادامه داد: وقتی دانش آموزان کمترین مشارکتی در مطلب آموزشی نداشته باشند، باید مثل مجسمه بنشینند و به سخنان معلم گوش کنند. بنابراین، برای آنها اهمیتی ندارد که در مدرسه باشند.

این استاد دانشگاه افزود: یک متفکر بزرگ تعلیم و تربیت می گوید: «معلم ساکت شو و شاگرد حرف بزن». سعدی هم می گوید: «درس معلم ار بود زمزمه محبتی/ جمعه به مکتب آورد طفل گریزپای را» در حالی که در مدارس ما نه محیط مدرسه، نه امکانات آموزشی (از نظر سمعی بصری، آزمایشگاه و کارگاه) و درس معلم جذابیتی ندارد. به همین خاطر دانش آموزان از مدرسه فرار می کنند.

این جامعه شناس آموزش و پرورش، روش ماشینی یا معلم محور را متعلق به صد سال یا دویست سال پیش دانست و گفت: این روش همان شیوه ای است که در مکتب خانه ها وجود داشت. چندی پیش یکی از روحانیون با حذف مشق شب مخالفت کرده بود و این مخالفت او واکنش های زیادی به دنبال داشت.

قرائی مقدم افزود: در سال 1911 جان دیوئی فیلسوف و نظریه پرداز بزرگ تعلیم و تربیت گفت که مدارس را  باید از صورت ماشینی، معلم محوری و سخنرانی به سمت کاربردی ببریم. یعنی معلم باید به شاگرد آموزشی بدهد که به درد او بخورد که به آن کارکردگرایی گفته می شود.

این استاد دانشگاه گفت: ما امروز به دانش آموز در حالی مشق شب می دهیم که او فیزیک می خواند اما بلد نیست چطور یک کلید برق را وصل کند، شیمی می خواند اما لوله آزمایشگاه را نمی شناسد و ... .

وی ادامه داد: چند وقت پیش یکی از برنامه های دورهمی مهران مدیری را دیدم و خجالت کشیدم. مهران مدیری دو جوان بالای سن آورده بود و از آنها خواست که شعری از حافظ بخوانند، اما بلد نبودند. این مایه شرمساری جامعه است که خانم یک مهندس که کارمند یک اداره است یک شعر از حافظ بلد نباشد. این نشان می دهد که مدارس ما بیراهه می روند و در گمراهی به سر می برند و چیزی را به دانش آموز یاد نمی دهند.

این جامعه شناس آموزش و پرورش افزود: دانش آموز در مدارس ما آزمایشگاه شیمی را ندیده است، دخترها آشپزی را بلد نیستند و... .متاسفانه ما روش های صد، دویست و پانصد سال قبل را به کار می بریم.

امان‌الله قرایی مقدم با بیان اینکه در دوره هخامنشیان مدارس از محل سر و صدا و قیل و قال به دور بودند گفت: مدارس کودکان را مسئولیت پذیر و پاسخ گو بار می آوردند. آتشکده ها محل تعلیم و تربیت بود. ما به آنجا هم نرسیده ایم. بنابراین می بینیم که هم نسل شما از مدرسه فرار می کرد و هم دانش آموزان امروزی از مدارس فرار می کنند. اگر وضع این گونه باشد در سال های آینده هم شاگردان از مدرسه فرار می کنند؛ چون مدرسه جذابیت ندارد.

انتهای پیام