گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو-محمدکاظم داودی؛ چهارده سال است که در زمینه کنکور و هدایت تحصیلی فعال است و در این مدت با دانشآموزان کنکوری و مشکلات کنکور آشنا شده است. همین باعث شده که پس از مدتی، کنکور را بهعنوان یک دغدغه بزرگ جدیتر دنبال کند. سال ۸۷ بههمراه دانشآموزانش مجدداً در کنکور شرکت میکند و در رشته مدیریت آموزشی دانشگاه تهران ادامه تحصیل میدهد. بهمرور و همزمان با خواندن درسهای دوره کارشناسی و ارشد مدیریت آموزشی، طرح مهمی که به خاطرش وارد این رشته شده بود را پیگیری میکند و امروز پس از سالها، این طرح را کامل و آماده اجرا میداند. میثم نهنگی، پژوهشگری که مدعی است برای کنکور جایگزینی دارد، طرحی که نسبت به طرحهای موجود انتخاب دانشجو برای دانشگاهها هم عادلانهتر است و هم برای آموزشوپرورش کمپول ما ارزانتر و هم علمیتر. متن گفتگوی دانشجو با میثم نهنگی را در چهار قسمت میتوانید مطالعه کنید. قسمت اول: لینک قسمت اول
مافیای کنکور از استرس و اضطراب بچهها در سال کنکور استفاده میکنند
فکر میکنید مجموعاً ذینفعان شیوه فعلی برگزاری کنکور چه کسانی هستند و چه نقشی در جلوگیری از جایگزین شدن طرحهای جدید به جای طرح فعلی دارند؟ خود من! [میخندد]اگر کسانی که از کنکور نفع میبرند را مافیای کنکور در نظر بگیریم بنده خودم جزو مافیای کنکور هستم! چرا که مشاور کنکورم و از این راه کسب درآمد میکنم. ولی آیا تمام فعالین در این عرصه موافق برگزاری کنکور هستند؟ آیا میتوان همه فعالان در کنکور را مافیای کنکور محسوب کرد؟ قطعا پاسخ منفی است. باید بدانیم چه کسانی هستند که اجازه این تغییر را نمیدهند. مافیای کنکور همینها هستند؛آنهایی که منافع خود را به اصلاح روش ارزشیابی کشور ترجیح میدهند، نه تمامی فعالان در کنکور. و قطعاً این مافیا وجود دارد و به شدت صاحب قدرت و نفوذ است. من صبح مرکز سنجش و ارزشیابی آموزشو پرورش بودم و حتی خانوادهام نمیدانست کجایم. این شخص از کجا میدانست؟ یک نمونه برایتان بازگو میکنم؛ من سال ۹۲ با مرکز سنجش و ارزشیابی آموزشو پرورش به ریاست آقای دکتر عمادی در مورد سوابق تحصیلی و اثر آن در کنکور جلسه داشتیم. از جلسه بیرون آمدم و به سمت دبیرستان محل کارم مراجعت کردم که تلفن همراهم زنگ خورد. پشت خط مدیرعامل یکی از موسسات فعال در کنکور بود و گفت که ما شنیدیم شما یک طرحی دارید که در آموزش و پرورش مطرح شده و ...! من صبح مرکز سنجش و ارزشیابی آموزشو پرورش بودم و حتی خانوادهام نمیدانست کجایم. این شخص از کجا میدانست؟ قطعا اخبار جلسه را داشته. طبیعتاً آنها به دنبال رانت اطلاعاتی هستند که نسبت به بقیه زودتر از تغییرات مطلع شوند و بازار را به دست گیرند. اولین موسسه در مؤسسات کمکآموزشی که کتاب کنکور به روش جدید را بنویسد بازار برای اوست. این شد که من متوجه شدم این مافیا همهجا نفوذ دارد. هیچ طرح جایگزینی وجود نخواهد داشت که بگوید از بچهها آزمون نمیگیریم و آنها بدون رتبه بندی بروند دانشگاه. پس آزمون گرفتن به قوت خود باقی است. هر آزمونی هم باشد این مؤسسات فروش کتابشان و شبیهسازی آزمون را بالاخره خواهند داشت. من راه جلوگیری از سوءاستفادهها در کنکور را در ادامه خواهم گفت، ولی چه بخواهیم چه نخواهیم مادامیکه آزمونی هست این مؤسساتِ چاپ کتاب و برگزاری آزمون هم چرخۀ مالیشان سرِ جایش است؛ اما این مبلغ فعلی ریزش خواهد کرد. یک موقع این چرخه هزار میلیارد است، یک موقع صد میلیارد و دویست میلیارد. اعتقاد دارم در طرح جایگزین این مبلغ به شدت کاهش پیدا خواهد کرد، چون دانشآموز با معدل ۱۳ و ۱۴ دیگر سال دوازدهم گول نمیخورد که اگر این کتاب را بخرم یا این معلم را داشته باشم و یا فلان موسسه را بروم و فلان آزمون را بدهم پزشکی تهران یا برق شریف قبولم. به این شکل جلوی سوءاستفاده از بچهها گرفته میشود و قاعدتاً گردش مالی کم میشود. مؤسسات کنکوری به همه دانشآموزان این امید را میدهند که با خواندن کتابهایشان در کنکور بهترین رتبه را میآورند آنچه مشخص است این است که این اصطلاحاً مافیا از استرس و اضطراب بچهها در سال کنکور استفاده میکنند. اگر استرس کنکور در سال آخر متوسطه آن هم فقط یکبار در سال حذف شود، گردش مالی مبتنی بر سوءاستفاده از استرس دانشآموزان بهشدت افت پیدا میکند. اگر با شیوههای جدید برگزاری کنکور مثل پخش کردن کنکور در سه سال آخر مقطع متوسطه بتوانیم این تصور معجزه در سال آخر را بشکنیم و خانوادهها بدانند که در سال آخر قرار نیست معجزهای رخ دهد، میتوانیم جلوی بسیاری از سوءاستفادهها را بگیریم.اگر در موقعیتی به تعداد فراوان قرار بگیرید، کمکم با موقعیت سازگار میشوید. اساساً یکی از دلایل استرس در موقعیتها نداشتن تجربه آن موقعیت است. کنکور یک بار در سال، در چهار ساعت و آزمونِ هفت یا هشتدرس باهم است. قاعدتاً این حالت برگزاری استرسزاست. برگزاری همه درسها در یک آزمون است. ذهنت یکلحظه دین و زندگی است، چند دقیقه بعد زبان و شیمی و... مدیریت آن سخت و فرصت جبرانش هم محدود است. میرود تا سال بعد و همان بحث پشت کنکوریها. درمورد پسرها که وضع کمی بدتر است چرا که بعد دو سال باید بروند خدمت.
استرس کنکور و فشار برای قبول شدن در رشتهها و دانشگاههای خوب، داوطلبان کنکور را از چاله به چاه میکشاند
برای پشتکنکوریها چه اتفاقی میافتد؟ در متن اصلی طرحم عدد دقیق اتلاف نیروی کار بهعلت یک سال پشت کنکور ماندنِ۲۰ درصد از داوطلبین را حساب کردم، ۴۰۰ میلیون نفر ساعت کار بودمن از دوستان کارشناسی ارشد روانشناسی خواستم که در پایاننامههای خود روی این موضوع بهعنوان یک معضل اجتماعی تحقیق کنند. دانشآموز پشت کنکوری در اکثر موارد تمام وقت و آزاد در منزل است و اگر پدر و مادر شاغل باشند تا عصر بدون نظارت اولیاء رهاست و این موضوع به همراه اثرات سوء فضای مجازی و روابط آزاد در جامعه امروز منشاء بسیاری از مشکلات اخلاقی میشود. اکثر پشت کنکوریها درسخوان نیستند. فشار مدرسه و معلم و مشاور هم که در سال دوم کنکور از روی آنها برداشته شود کمتر هم درس میخوانند. در جایی خواندهام که ۸۰ درصد پشت کنکوریها در کنکور سال دوم افت میکنند. مگر آنکه مجدداً هزینه کلاس و... کنند که در بسیاری از موارد هم باز افت آموزشی پدید میآید. کلاسهای پراکنده و بعضاً مختلط و با نظارت ضعیف برای این رده سنی حواشی بسیاری ایجاد میکند.
در متن اصلی طرحم عدد دقیق اتلاف نیروی کار بهعلت یک سال پشت کنکور ماندنِ۲۰ درصد از داوطلبین را حساب کردم، ۴۰۰ میلیون نفر ساعت کار بود. به تأخیر افتادن ورود نیروی انسانی موردنیاز به چرخه تولید و خدمات هم یک آسیبِ ماندن پشتکنکور است. کشور ما بر اساس مدرک استخدام میکند. کسی که یک سال دیر مدرک بگیرد، یک سال دیر وارد بازار کار میشود. حساب کنید اینها چند نفر هستند. جدا از آسیبهای نسل پشت کنکوریها، بعد از خود کنکور نیز آسیب فراوان است. یکی از آسیبهای جدی بعد کنکور سرخوردگی از عدم کسب نتیجه دلخواه است که علیرغم وعدههای مؤسسات مختلف و به تبع آن بالا رفتن توقع اولیاء، حاصل نشده است. یکی دیگر از این آسیبها عدم رغبت برای درسخواندن در دانشگاه به خاطر فشار ناشی از کنکور است.